مفقودان فاجعه منا را چطور شناسایی کنیم؟

هویت 116 زائر ایرانی که در فاجعه منا مفقود شده‌اند و سازمان حج و زیارت آنها را جزو جان‌باختگان اعلام کرده، هنوز به طور قطعی مشخص نشده است. رییس این سازمان گفته، پیکر 40 زائر جان‌باخته در سردخانه مکه، ایرانی شناخته شده که مراحل تشخیص هویت آنها در حال انجام است.

براساس رایزنی‌های وزیر بهداشت ایران در سفر به عربستان قرار شد، تشخیص هویت زائران جان‌باخته مجهول‌الهویه توسط پزشکی قانونی ایران و از طریق آزمایشات ژنتیک انجام شود.

از سوی دیگر، سردار اسکندر مومنی - جانشین فرمانده نیروی انتظامی - نیز گفته است، آزمایشگاه‌های ژنتیک پلیس آگاهی و مرکز تشخیص هویت ما با تمام توان در فاجعه منا وارد شده و در جاهایی که پیکرهای اجساد و کشته‌شدگان قابل شناسایی نبود کارشناسان پلیس آگاهی نسبت به انجام آزمایش‌های DNA به منظور احراز هویت جان‌باختگان اقدام خواهند کرد.

در این میان رییس مرکز تحقیقاتی ژنتیک نور بعد از فجایع مکه نیز به سازمان حج و زیارت پیشنهاد همکاری در تشخیص هویت زائران جان‌باخته مجهول‌الهویه را داده که این سازمان تاکنون هیچ پاسخی به این اعلام آمادگی‌ها نداده است.

دکتر محمود تولایی به خبرنگار حج و زیارت خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) گفت: تفاوتی نمی‌کند این مسوولیت به ما سپرده شود یا به سایر سازمان‌ها، به حسب مسوولیت انسانی توصیه می‌کنیم در مواقعی که با قربانیان انبوه مواجهیم مانند فاجعه منا، از دانشی که در کشور وجود دارد به صورت فراگیر بهره گرفته شود.

رییس مرکز تحقیقاتی ژنتیک نور به 10 سال فعالیت این مرکز در شناسایی پیکر شهدای گمنام از طریق آزمایش‌های ژنتیک اشاره کرد و گفت: شناسایی شهدای انفجار پادگان قدس ملارد یکی از اقدامات این مرکز بوده است. در آن حادثه با استفاده از ظرفیت علم ژنتیک، جان‌باختگان را شناسایی و اعضای پیکر آنها را به هم ملحق کردیم.

وی افزود: قابلیت این علم در حدی است که اگر دو هواپیما با هم برخورد کنند و اجزای اجساد مسافران هر یک از آنها پراکنده شود، امکان شناسایی قطعی پیکرها و به هم ملحق کردن آنها وجود دارد.

تولایی همچنین به قابلیت این دانش در شناسایی انبوه اجساد اشاره کرد و گفت: در هر حادثه‌ای که دچار کشتار انبوده باشد، مثل فاجعه منا، سیل، زلزله و سونامی که در زمان کوتاهی، تعداد زیادی کشته به جای می‌گذارد و شرایط به گونه‌ای است که منجر به تغییرات بافتی اجساد می‌شود و به لحاظ تجزیه آنزیمی با تغییرات چهره مواجه هستیم، می‌توان از علم ژنتیک یا DNA برای تشخیص هویت بهره گرفت.

او درباره مزیت شناسایی اجساد مجهول‌الهویه فاجعه منا با استفاده از علم ژنتیک توضیح داد: با توجه به اینکه در آن فاجعه احتمال خباثت‌های دیگری از ناحیه آل‌سعود می‌رود، مثل آنکه پیکر افراد مهم و چهره‌های علمی و اشخاصی را که مسوولیت‌هایی در نظام دارند، با اجساد دیگری که هویت‌شان قابل تشخیص نیست و چهره‌شان تغییر یافته جابه‌جا کنند، در چنین شرایطی برای شناسایی افراد فقط نباید به کارت شناسایی زائران اکتفا کرد، چون ممکن است فرد دیگری جایگزین شده باشد، برای همین به حسب مسوولیت انسانی توصیه می‌کنیم از چنین ظرفیتی که در کشور علم آن موجود است، بهره گرفته شود.

رییس مرکز تحقیقاتی نور گفت: بعد از حادثه سقوط جرثقیل در مسجدالحرام برای تشخیص هویت جان‌باختگان ایرانی به سازمان حج و زیارت نامه‌ای نوشتیم و برای انجام این مسوولیت اعلام آمادگی کردیم. حتا پیشنهاد کردیم از خانواده‌های زائران آسیب دیده در آن حادثه پروفایل ژنتیکی تهیه و به عربستان ارسال شود. پنجم مهرماه بعد از فاجعه منا نیز بار دیگر اعلام آمادگی کتبی کردیم و حتا نامه خود را به دفتر حج و زیارت در مکه فکس کردیم که برای همکاری در این زمینه با توجه به ظرفیتی که در کشور وجود دارد، آماده‌ایم.

وی اضافه کرد: سازمان حج و زیارت تا کنون به هیچ‌یک از این نامه‌ها حتی در حد تایید دریافت نامه، پاسخی نداده است. البته تفاوتی نمی‌کند این مسوولیت به ما سپرده شود یا به سایر سازمان‌های مسوول، در هر حال باید از این دانش استفاده شود.

تولایی درباره اعلام سازمان حج و زیارت و همچنین وزارت بهداشت برای استفاده از ظرفیت پزشکیِ قانونی به منظور انجام آزمایش ژنتیک در تشخیص هویت پیکرهای مجهول‌الهویه گفت: اطلاعاتی از کم و کیف این موضوع ندارم، اما در مواقعی که با قربانیان انبوه مواجهیم مانند فاجعه منا، نباید به ظرفیت یک سازمان محدود شد و باید از همه ظرفیت‌های موجود در کشور استفاده کرد.

او درباره برخی اظهارات مبنی بر زمان‌بر بودن مراحل تشخیص هویت با وجود علم ژنتیک، اظهار کرد: انجام این آزمایش‌ها بر خلاف تصور عامه، زمان‌بر نیست. شناسایی پیکر کشته‌شدگان پادگان قدس ملارد، طی 72 ساعت انجام شد.

رییس مرکز تحقیقاتی نور درباره هزینه این آزمایش‌ها نیز توضیح داد: مواد مصرفی این بررسی گران است، اما وقتی تعداد جان‌باختگان در حادثه‌ای زیاد می‌شود، هزینه انجام این آزمایش خیلی سنگین نمی‌شود، برای نمونه بافت تازه یا نمونه خون در هر بررسی، حدود 500 هزار تومان هزینه لازم است.

تولایی تاکید کرد: صرف نظر از هزینه یا هر بحث دیگری در مواردی مانند فاجعه منا که ممکن است فردی در میان مجهول‌الهویه‌ها دارای مسوولیت و حساسیت باشد و از سوی دیگر سرنوشت جمعی از هموطنان نامشخص است، نباید مردم را از این دانش محروم کرد.

احراز هویت اکثر قربانیان منا انجام شده است

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور با بیان اینکه "در صورت نگه داشتن اجساد قربانیان فاجعه منا در سردخانه‌های مناسب، احتیاجی به استفاده از روش DNA برای احراز هویت آنها نیست"، از احراز هویت اکثر قریب به اتفاق اجساد منتقل شده به ایران خبر داد و گفت: اگر اجسادی که با تاخیر به ایران منتقل می‌شوند دچار فساد نشوند، احراز هویت آنها در پزشکی قانونی کشور بدون توقف انجام می‌شود.

جابر قره‌داغی در گفت‌وگو با خبرنگار«حوادث» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با بیان اینکه "پزشکی قانونی در تمام حوادث و فجایعی که قربانی دارد و انسان‌هایی جانشان را از دست می‌دهند، دخیل است و در تمام دنیا این وظیفه کارشناسان پزشکی قانونی است که اقدام به احراز هویت قربانیان کنند"، افزود: این کار اساسا یک کار حرفه‌ای و تخصصی است و نهادی خارج از جامعه پزشکی قانونی این وظیفه را نمی‌تواند برعهده بگیرد، ولی با وجود اینکه روشن است احراز هویت وظیفه پزشکی قانونی است، گاهی مردم و ارگان‌ها با این وظیفه آشنا نیستند و در بسیاری مواقع در مراحل تصمیم‌گیری این ارگان، به فراموشی سپرده می‌شود.

وی در مورد نحوه احراز هویت قربانیان فاجعه منا اظهار کرد: این اقدام مراحل علمی و مشخصی دارد؛ باید مجموعه اطلاعات مربوط به قربانیان را که قبل از مرگ وجود داشته، در اختیار داشته باشیم و خصوصیات آنها اعم از جنسیت، قد، وزن، مشخصات دندان، رنگ موی و چشم و حتی اطلاعاتی راجع به شکستگی‌های استخوانی که قبلا داشته است، را از طریق اولیای دم و بستگان مفقودان به دست آوریم.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور افزود: کسانی که مجهو‌ل‌الهویه هستند نیز مورد معاینه و بررسی دقیق قرار می‌گیرند و در مورد این مفقودان نیز سعی می‌شود همین اطلاعات به دست آید، سپس بین اطلاعات کسب‌شده از والدین قبل از مرگ و اطلاعات موجود جسد تطبیق انجام می‌دهیم.

قره‌داغی با بیان اینکه در صورت لزوم از روش DNA برای احراز هویت قربانیان استفاده می‌کنیم، گفت: صرف به دست آوردن DNA برای احراز هویت آنها کافی نیست. DNA قربانی یا باید از قبل وجود داشته باشد که با آن تطبیق دهیم یا با DNA وابستگان نزدیک ترجیحا پدر، مادر و فرزندان تطبیق داده تا تشخیص دهیم که این DNA متعلق به چه کسی است.

وی با تاکید بر اینکه آزمایش‌ DNA آزمایشی پیچیده و هزینه‌بردار است و جزو موارد آخر برای احراز هویت محسوب می‌شود، افزود: زمانی به این روش متوسل می‌شویم که احراز هویت از طریق سایر روش‌ها ممکن نباشد و اگر به وسیله تطبیق اطلاعات قبل از مرگ و بعد از مرگ که راهی سهل‌الوصول است احراز هویت میسر نباشد، از روش DNA استفاده می‌کنیم.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور در ادامه تاکید کرد: از روش DNA برای اجسادی که آسیب زیادی دیده باشند و بعد از مرگ خصوصیاتی از آنها باقی نماند مانند سقوط هواپیما، استفاده می‌کنیم. در مورد قربانیان فاجعه منا نیز اگر اقدامات لازم برای نگهداشتن جسد در جای سرد صورت نگرفته باشد و جسد آسیب دیده باشد و خصوصیات ظاهری آن از بین رفته باشد، ناچار هستیم از روش‌های دیگری چون DNA برای احراز هویت استفاده کنیم.

قره‌داغی در ادامه با اشاره به اینکه اگر با قربانیان فاجعه منا درست برخورد شود احتیاجی به استفاده از روش DNA برای احراز هویت نیست، اظهار کرد: اگر اجساد را به‌موقع در سردخانه‌های مناسب نگهداری کنند و ظاهر جسد باقی بماند، با تطبیق دادن عکس هم می‌توان احراز هویت کرد، ولی وقتی جسد را در فضای نامناسب نگه دارند و جسد دچار فساد شود خصوصیات ظاهری قابل تشخیص نمی‌شود و ممکن است در برخی ناچار به استفاده از روش DNA شویم.

وی در مورد تعیین زمان احراز هویت قربانیان فاجعه منا گفت: آنچه برعهده سازمان پزشکی قانونی است، تاخیری در آن وجود ندارد و در مورد اجسادی که تحویل داده شده، همکاری لازم صورت گرفته و کارهای احراز هویت در همان روز به سرعت انجام می‌شود و بخشی که تاخیر دارد، بخش تحویل اجساد در کشور عربستان است.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور افزود: اگر اجسادی که با تاخیر به ایران منتقل می‌شوند دچار فساد نشوند، در احراز هویت آنها در پزشکی قانونی توقفی صورت نخواهد گرفت.

قره‌داغی در پایان با بیان اینکه تا به حال اکثر قریب به اتفاق اجسادی که وارد ایران شده‌اند، احراز هویت شده‌اند، گفت: برخی از اجسادی که احراز هویت نشده‌اند، فعلا بستگان آنها مراجعه نکرده و اطلاعات قبل از مرگ آنها به دست نیامده است.مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور با بیان اینکه "در صورت نگه داشتن اجساد قربانیان فاجعه منا در سردخانه‌های مناسب، احتیاجی به استفاده از روش DNA برای احراز هویت آنها نیست"، از احراز هویت اکثر قریب به اتفاق اجساد منتقل شده به ایران خبر داد و گفت: اگر اجسادی که با تاخیر به ایران منتقل می‌شوند دچار فساد نشوند، احراز هویت آنها در پزشکی قانونی کشور بدون توقف انجام می‌شود.

جابر قره‌داغی در گفت‌وگو با خبرنگار«حوادث» خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، با بیان اینکه "پزشکی قانونی در تمام حوادث و فجایعی که قربانی دارد و انسان‌هایی جانشان را از دست می‌دهند، دخیل است و در تمام دنیا این وظیفه کارشناسان پزشکی قانونی است که اقدام به احراز هویت قربانیان کنند"، افزود: این کار اساسا یک کار حرفه‌ای و تخصصی است و نهادی خارج از جامعه پزشکی قانونی این وظیفه را نمی‌تواند برعهده بگیرد، ولی با وجود اینکه روشن است احراز هویت وظیفه پزشکی قانونی است، گاهی مردم و ارگان‌ها با این وظیفه آشنا نیستند و در بسیاری مواقع در مراحل تصمیم‌گیری این ارگان، به فراموشی سپرده می‌شود.

وی در مورد نحوه احراز هویت قربانیان فاجعه منا اظهار کرد: این اقدام مراحل علمی و مشخصی دارد؛ باید مجموعه اطلاعات مربوط به قربانیان را که قبل از مرگ وجود داشته، در اختیار داشته باشیم و خصوصیات آنها اعم از جنسیت، قد، وزن، مشخصات دندان، رنگ موی و چشم و حتی اطلاعاتی راجع به شکستگی‌های استخوانی که قبلا داشته است، را از طریق اولیای دم و بستگان مفقودان به دست آوریم.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور افزود: کسانی که مجهو‌ل‌الهویه هستند نیز مورد معاینه و بررسی دقیق قرار می‌گیرند و در مورد این مفقودان نیز سعی می‌شود همین اطلاعات به دست آید، سپس بین اطلاعات کسب‌شده از والدین قبل از مرگ و اطلاعات موجود جسد تطبیق انجام می‌دهیم.

قره‌داغی با بیان اینکه در صورت لزوم از روش DNA برای احراز هویت قربانیان استفاده می‌کنیم، گفت: صرف به دست آوردن DNA برای احراز هویت آنها کافی نیست. DNA قربانی یا باید از قبل وجود داشته باشد که با آن تطبیق دهیم یا با DNA وابستگان نزدیک ترجیحا پدر، مادر و فرزندان تطبیق داده تا تشخیص دهیم که این DNA متعلق به چه کسی است.

وی با تاکید بر اینکه آزمایش‌ DNA آزمایشی پیچیده و هزینه‌بردار است و جزو موارد آخر برای احراز هویت محسوب می‌شود، افزود: زمانی به این روش متوسل می‌شویم که احراز هویت از طریق سایر روش‌ها ممکن نباشد و اگر به وسیله تطبیق اطلاعات قبل از مرگ و بعد از مرگ که راهی سهل‌الوصول است احراز هویت میسر نباشد، از روش DNA استفاده می‌کنیم.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور در ادامه تاکید کرد: از روش DNA برای اجسادی که آسیب زیادی دیده باشند و بعد از مرگ خصوصیاتی از آنها باقی نماند مانند سقوط هواپیما، استفاده می‌کنیم. در مورد قربانیان فاجعه منا نیز اگر اقدامات لازم برای نگهداشتن جسد در جای سرد صورت نگرفته باشد و جسد آسیب دیده باشد و خصوصیات ظاهری آن از بین رفته باشد، ناچار هستیم از روش‌های دیگری چون DNA برای احراز هویت استفاده کنیم.

قره‌داغی در ادامه با اشاره به اینکه اگر با قربانیان فاجعه منا درست برخورد شود احتیاجی به استفاده از روش DNA برای احراز هویت نیست، اظهار کرد: اگر اجساد را به‌موقع در سردخانه‌های مناسب نگهداری کنند و ظاهر جسد باقی بماند، با تطبیق دادن عکس هم می‌توان احراز هویت کرد، ولی وقتی جسد را در فضای نامناسب نگه دارند و جسد دچار فساد شود خصوصیات ظاهری قابل تشخیص نمی‌شود و ممکن است در برخی ناچار به استفاده از روش DNA شویم.

وی در مورد تعیین زمان احراز هویت قربانیان فاجعه منا گفت: آنچه برعهده سازمان پزشکی قانونی است، تاخیری در آن وجود ندارد و در مورد اجسادی که تحویل داده شده، همکاری لازم صورت گرفته و کارهای احراز هویت در همان روز به سرعت انجام می‌شود و بخشی که تاخیر دارد، بخش تحویل اجساد در کشور عربستان است.

مدیرکل امور آموزشی سازمان پزشکی قانونی کشور افزود: اگر اجسادی که با تاخیر به ایران منتقل می‌شوند دچار فساد نشوند، در احراز هویت آنها در پزشکی قانونی توقفی صورت نخواهد گرفت.

قره‌داغی در پایان با بیان اینکه تا به حال اکثر قریب به اتفاق اجسادی که وارد ایران شده‌اند، احراز هویت شده‌اند، گفت: برخی از اجسادی که احراز هویت نشده‌اند، فعلا بستگان آنها مراجعه نکرده و اطلاعات قبل از مرگ آنها به دست نیامده است.

در برابر بی احترامی آل سعود به حجاج پایان خویشتن‌داری

مراسم امسال حج با فاجعه‌ای مصیبت‌بار همراه شد و حوادث خونین منا جهان اسلام را عزادار کرد. جمع کثیری از مؤمنان و مسلمانان از کشورهای گوناگون جان باختند و اندوهی بزرگ جهان اسلام را فراگرفت. رهبر انقلاب در پی این حادثه‌ی دلخراش در پیام و بیانات در آغاز درس خارج فقه، ضمن تسلیت و همدردی با خانواده‌های داغدار، جان‌باختگان این حادثه را «مهاجرالی الله» دانستند و به‌عنوان اولین و مهمترین اقدام، دولت سعودی را به پذیرش مسئولیت خود در قبال حجاج بیت‌الله‌الحرام  فراخواندند و فرمودند: «مدیریت غلط و اقدامات ناشایسته که عامل این فاجعه بوده، نباید از نظر دور بماند.» درباره‌ی این حادثه‌ی دردناک و البته مبهم و پیچیده، توجه به چند نکته‌ی مهم، ضروریست:    

1. دولت سعودی که به‌علت حاکمیت بر سرزمین وحی، تصدی امور حج را در طول هشتاد سال اخیر در دست داشته است، از گرایشات و برداشت خاصی از دین مبین اسلام تغذیه نموده و در طول این سال‌ها نیز تلاش کرده که بر اساس همان گرایشات فکری مراسم حج را برگزار نماید. برداشتی از اسلام که لباس و ظواهر اسلام را بر نوکری اجانب می‌پوشاند و با اصول آمریکایی و غربی منطبق است. اسلامی که برده‌ی دلارهای آمریکایی است و به انواع فسادهای فردی و اجتماعی آلوده است. اسلام منهای سیاست، اسلام تکفیر دیگر مسلمانان، اسلام انسان‌های بی‌درد و به فکر رفاه خود، اسلام اشداء با مؤمنین و رحماء با کفار و در یک کلمه »اسلام آمریکایی». (69/03/10)

2. یکی از برنامه‌های اصلی که همین گروه خاص دنبال کرده، ایجاد اختلاف بین شیعه و سنی و اختلاف بین ملت‌های مسلمان بوده است. راه‌اندازی جریان‌های خشونت‌طلب و تکفیری از قبیل طالبان و القاعده و داعش در کشورهای مختلف با ثروت‌های بادآورده‌ی نفتی در طول این سال‌ها، گواهی بر این مدعاست. «راهبرد اختلاف‌افکنی» دولت سعودی در منطقه به‌قدری واضح است که تقریبا توسط تمام صاحب‌نظران و تحلیل‌گران پذیرفته شده است. 

3. توطئه‌ی آل‌سعود علیه کشورهای مسلمان، محدود به اختلاف‌افکنی بین ملت‌ها نیست و «توطئه‌های سیاسی و اقتصادی» ای که به قیمت زیر پا گذاشتن منافع مسلمانان دنیا درصدد تأمین منافع اتحاد سعودی- صهیونیستی بوده است را نیز شامل می‌شود. پایین نگاه داشتن قیمت نفت با افزایش تولید و عرضه‌ی آن، دخالت در امور کشورهای منطقه، حمله به کشورهای همسایه همچون بحرین و یمن (90/01/01) و حمایت و پشتیبانی از اقدامات تروریستی در مصر و عراق (92/02/09) و... از آن جمله است.     

4. حادثه‌ی دردناکی که در روز عید قربان کام مسلمانان جهان را تلخ و عید آن‌ها را تبدیل به عزا کرد نه فقط یک استثنا بلکه حاصل یک رویکرد و جهان‌بینی شناخته شده است: نگاهی که در آن جان و مال و عِرض انسان‌ها بی‌ارزش است، کمک به هم‌نوع، جایی در آن ندارد و دل‌ها سرشار از قساوت است. نگاهی که رهبر انقلاب از آن با عنوان «جاهلیت مدرن» نام می‌برند. (94/02/26) وجود جهت‌گیری‌هایی که در همین چند خط بدان اشاره شد، ذهن‌های قضاوت‌گر و دلسوز را به این نتیجه می‌رساند که افراد با چنین دیدگاه و گرایشاتی، صلاحیت لازم برای اداره اجتماع عظیم مسلمانان در مراسم حج را ندارد.      

5. درباره‌ی حادثه‌ی منا نباید فراموش کنیم که این اولین سالی نیست که بی‌کفایتی و سوء مدیریت حکام سعودی در اداره‌ی حج، منجر به جان باختن حجاج بی‌پناه بیت‌الله‌الحرام از کشورهای مختلف می‌شود. در چهل سال گذشته بیش از سیزده حادثه‌ی ناگوار ناشی از بی‌کفایتی اتفاق افتاده است که در غالب آن‌ها صدها تن از زائران جان باخته‌اند: خفگی بیش از چهارصد تن در تونل منتهی به مسجدالحرام در سال 69، مرگ حدود 270 نفر در رمی جمرات در سال 73، سوختن بیش از 340 نفر حادثه‌ی آتش‌سوزی عظیم کمپ زائران در سال 76، جان‌باختن حدود 250 و 360 نفر در مراسم رمی جمرات سال 82 و 84 و حادثه سقوط جرثقیل در کنار خانه‌ی خدا در مراسم حج امسال برخی از نمونه‌های معروف‌تر این فهرست بلند است که البته جدای از کشتار خونین مکه در سال 1366 می‌باشد. امسال اما این فاجعه‌ی خونین با سال‌های گذشته از ابعاد مختلف تفاوت‌های قابل توجهی دارد: «چند جوان بی‌تجربه، امور آن کشور را در دست گرفتند و دارند آن جنبه‌ی توحّش را غلبه می‌دهند بر جنبه‌ی متانت و ظاهرسازی؛ این به ضررشان تمام خواهد شد»  مجموعه‌ی این شرایط است که تردیدهای جدی را در خصوص صلاحیت و کفایت برگزاری مراسم پرشکوه حج توسط خاندان آل سعود در اذهان ملت‌های مختلف ایجاد کرده است. به‌همین دلیل لازم است کمیته حقیقت‌یابی از ملل مسلمان تشکیل شود تا ابعاد این فاجعه به‌خوبی روشن شود و براساس آن قضاوت نهایی صورت گیرد. اما اگر دولت سعودی این راه منطقی و عاقلانه را نپیماید و موذی‌گری‌هایی که منجر به این فاجعه شده را ادامه دهد، با پاسخ قاطعی مواجه خواهد شد که دیگر در آن خبری از خویشتن‌داری‌های گذشته نخواهد بود: پاسخ سخت و خشن نظام مقتدر و مظلوم جمهوری اسلامی ایران. که در آن‌صورت اوضاع سعودی خوب نخواهد بود. (94/07/08)

با حضور روسای قوای سه‌گانه مراسم ادای احترام به پیکر جان‌باختگان فاجعه منا آغاز شد

با حضور روسای قوای سه‌گانه مراسم ادای احترام به پیکر جان باختگان فاجعه منا در فرودگاه مهرآباد تهران آغاز شد.

به گزرش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) در این مراسم علاوه بر حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس جمهور، آیت‌الله آملی لاریجانی، رئیس قوه قضائیه و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، اعضای هیات دولت و تعداد زیادی از شخصیت‌های کشوری و لشکری حضور دارند.

همچنین در این مراسم محمدی گلپایگانی رئیس دفتر مقام معظم رهبری، تعدادی از اعضای هیات دولت و اعضای شورای شهر حضور دارند.

بر اساس این گزارش پیکر 104 تن از جان باختگان فاجعه منا بامداد امروز وارد کشور شدند.

عضو کمیسیون فرهنگی مطرح کرد:‌ عربستان به جای مسئولیت‌پذیری، فرافکنی می‌کند

یک عضو کمیسیون فرهنگی مجلس شورای گفت:‌ عربستان به جای این که مسئولیت حادثه را بپذیرد فرافکنی می‌کند.

سید مرتضی حسینی در گفت‌وگو با خبرنگار پارلمانی ایسنا عنوان کرد: در حادثه، قطعا عربستان خلاف کرده است. آنها تدبیر نکردند. خود من سال‌های سال به حج رفته‌ام و می‌دانم که شرایط چگونه است. اگر در آن‌جا یک خیابان بسته شود چنین فاجعه‌ای به وجود می‌آید.

او ادامه داد: ‌عربستان امسال درگیر جنگ یمن است و می‌خواهد مردم بی‌دفاع یمن را بکشد به همین دلیل نیروهای نظامی‌اش را به یمن فرستاده و تعدادی سرباز بی‌تدبیر در حج گذاشته. آنها هم خیابان را بسته‌اند و این فاجعه را به وجود آورده‌اند.

حسینی افزود:‌ آن‌ها به جای این‌که فاجعه را بپذیرند و بگویند ما خلاف کرده‌ایم و با کسانی که تخلف کرده‌اند برخورد می‌کنیم،‌ فرافکنی می‌کنند و می‌گویند حجاج باعث بی‌نظمی شده‌اند. اما وقتی خیابان‌ها بسته شده‌اند، حجاج چه کار می توانند بکنند؟

شمار نهایی قربانیان ایرانی در منا اعلام شد؛464 نفر

بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت ضمن انتشار بیانیه تسلیتی شمار نهایی قربانیان ایرانی را در منا اعلام کردند.

به گزارش گروه دریافت خبر ایسنا،در این بیانیه آمده است:

وَمَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَی اللَّهِ(النساء – 100)

با عرض تسلیت به ساحت مقدس حضرت بقیة الله الاعظم (عج) و نیز به رهبر دلسوخته و داغدارمان حضرت آیت الله العظمی خامنه­ ای و به پیشگاه ملت شریف و بزرگ ایران و خانواده‌های تمامی جان ­باختگان فاجعه غمبار منا، از آنجا که با گذشت هفت روز از این واقعه تأسف­ بار و جستجوی بی­ وقفه و شبانه روزی تمامی بیمارستان­ها و مراکز درمانی در شهرهای مکه، جده و طائف و مناطق منا و عرفات، وضعیت مصدومین و مجروحین این حادثه دردناک کاملاً مشخص و اعلام شده است، با کمال تأثر و تألمی عمیق بدین­وسیله تعداد حجاج عزیز ایرانی که در حال احرام و انجام مناسک حج در منا به آسمان پر کشیده و ملتی را عزادار نمودند 464نفر اعلام می­ شود.

بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت که خود سخت در ماتم از دست دادن این عزیزانند، به خانواده­ های داغدار حاجیان عروج کرده به ملکوت مجدداً تسلیت گفته و با همه­ ی توان تلاش می­ کنند با بکارگیری تمامی ظرفیت­ ها نسبت به بازگرداندن اجساد مطهر این عزیزان به آغوش میهن هرچه سریع­ تر اقدام نمایند.

روابط عمومی بعثه مقام معظم رهبری و سازمان حج و زیارت.

فقط یک پیام تسلیت برای خونین‌ترین حج

هفتمین روز فاجعه منا است. وزارت بهداشت عربستان به مرگ 4173 نفر اذعان کرده. برخی سران کشورهای اسلامی از سازمان "همکاری‌های اسلامی" خواسته اند، نسبت به فاجعه و البته تجدیدنظر در مدیریت حج واکنش نشان دهد، اما انتشار یک پیام تسلیت از سوی دبیرکل سازمان همکاری های اسلامی تنها عکس العملی بوده که تاکنون نشان داده شده است.

به گزارش خبرنگار حج و زیارت ایسنا، سازمان همکاری‌های اسلامی پس از سازمان ملل متحد، دومین سازمان بین دولتی است که با عضویت 57 کشور در سال ۱۹۶۹ میلادی در نتیجه آتش‌سوزی جنایی مسجدالاقصی در اشغال بیت‌المقدس تأسیس شد.

سازمان همکاری‌های اسلامی قرار بود صدای جمعیِ جهان اسلام و تضمینی برای حفاظت و حمایت از منافع جهان اسلام در روح ترویج صلح بین‌المللی و هماهنگی میان افراد مختلف جهان باشد، اما این سازمان که درحال حاضر مَقرش در عربستان و شهر جده است، نه تنها تا به حال صدای مردم رنج دیده کشورهای سوریه، عراق، فلسطین، یمن، نیجریه، افغانستان و پاکستان را در جریان تهاجم نیروهای تندرو، افراطی و شبه اسلامی به گوش جهان نرسانده، بلکه خود را حتی در کنار آنها قرار نداده است. حال چه انتظار می‌رود در فاجعه تلخ و مرگ‌بار منا که از جان هزاران زائر به سادگی عبور شد، واکنش سریع و صریحی داشته باشد؟!

عمق فاجعه منا به حدی است که بسیاری از مقامات مذهبی و دینی کشورهای اسلامی با طرح مدیریت شورایی حج از OIC (سازمان همکاری‌های اسلامی) خواسته‌اند وارد عمل شود، اما دبیر کل سازمان همکاری‌های اسلامی بدون آن که به مطالبات جهان اسلام پاسخی دهد، با صدور یک پیام تسلیت از بار عمق فاجعه کاسته و حد و اندازه مسوؤلیت خود را درباره واحدترین و وحدت‌بخش‌ترین فریضه مسلمانان جهان نشان داده است.

ایاد بن امین مدنی، دبیرکل سازمان همکاری‌های اسلامی در پیام تسلیتی که صفت «صمیمانه» را به یدک می‌کشد و در آن از جان‌باختگان منا به عنوان «شهید» یاد شده، به اقدامات دولت عربستان برای توسعه حرمین شریفین اشاره کرده و گفته است: دولت عربستان برای توسعه حرمین شریفین و گسترش زیرساخت ها در مکه و مدینه تلاش های زیادی انجام داده تا آماده پذیرش سه میلیون زائر باشد. عربستان امکانات زیادی چون پل، جاده و تونل برای آسایش زائران ایجاد کرده است.

او همچنین خواسته از اتفاق رخ داده برداشت و بهره‌برداری سیاسی نشود و گفته است: این اتفاق ممکن است در هر منطقه‌ای از جهان که جمعیتی میلیونی همزمان با هم فریضه‌ای را در آن نقطه انجام می‌دهند، رخ دهد!

سازمان همکاری‌های اسلامی در حالی از دولت آل‌سعود در جریان فاجعه منا حمایت می‌کند که محمدباقر نوبخت، سخنگوی دولت ایران با دردناک توصیف کردن عمق این فاجعه که سبب مرگ بیش از 4 هزار انسان شده است، گفت: این فاجعه در هر کشوری اتفاق می‌افتاد بسیار غم انگیز بود، اما نکته‌ای که این مساله را تشدید می‌کند نوع عکس‌العمل دولت عربستان است. آنها باید مسئولیت خود را پذیرفته و پاسخگو باشند. حتی اگر این اتفاق عمدی نباشد، آنها باید عذرخواهی کنند، اما با این وجود موضع دولت عربستان به هیچ وجه مسئولانه نیست.

سازمان همکاری‌های اسلامی با توجه به آن که جهان اسلام بر بی‌کفایتی عربستان در مدیریت حج صحه گذاشته، اما تاکنون اراده‌ای برای برگزاری اجلاس و یا اجماعی حتی به منظور بررسی فاجعه منا نشان نداده و مساله را امری عادی جلوه داده و تلویحا همانند عربستان، زائران را در این جریان مقصر جلوه داده است.

انتخاب فرودگاه مهرآباد برای پرواز انتقال پیکر جان‌باختگان

سرپرست عملیات حج شرکت فرودگاه‌های کشور با بیان اینکه امروز حدود ۳۲۰۰ زائر خانه خدا با انجام ۱۰ پرواز به کشور باز می‌گردند درباره آخرین وضعیت انجام پرواز فوق‌العاده انتقال پیکر جان‌باختگان فاجعه منا گفت: انجام پرواز فوق‌العاده بازگشت پیکر جان‌باختگان همچنان در حال پیگیری است و طبق اعلام استانداری تهران این پرواز به مقصد فرودگاه‌ مهرآباد انجام می‌شود.

به گزارش ایسنا، منوچهر سپاسی با بیان اینکه در ادامه بازگشت حجاج از سرزمین وحی امروز حدود ۳۲۰۰ زائر سرزمین وحی با ۱۰ پرواز به کشور باز می گردند گفت: پروازهای امروز بازگشت حجاج به مقصد فرودگاه‌های امام(ره)، شیراز، ساری و گرگان انجام می شود.

سرپرست عملیات حج شرکت فرودگاه‌های کشور درباره آخرین وضعیت بازگشت پیکر جان باختگان فاجعه منا به کشور گفت: انجام پرواز فوق‌العاده همچنان در مرحله پیگیری قرار دارد. علاوه بر این همه شرایط برای بازگشت پیکر جان باختگان حجاج فراهم است و منتظر دریافت مجوز پرواز از عربستان هستیم.

سپاسی درباره فرودگاه مقصد انتقال پیکر جان باختگان فاجعه منا گفت: ظاهرا استانداری تهران فرودگاه مهرآباد را برای پرواز انتقال پیکر جان‌باختگان انتخاب کرده است، اما آنچه در حال حاضر در اولویت قرار دارد دریافت مجوز برای انجام پرواز فوق‌العاده است که همچنان ادامه دارد.

سپاسی با بیان اینکه عملیات انتقال حجاج در قالب ۴۵۵ کاروان با ۲۲۳ پرواز از اول شهریور آغاز شد و ۲۶ شهریور ادامه داشت افزود: پروازهای امسال از ۱۹ فرودگاه کشور آغاز می‌شود.

سرپرست عملیات حج شرکت فرودگاه‌های کشور افزود: پروازهای حج امسال از ۱۹ فرودگاه اردبیل، ارومیه، اصفهان، اهواز، بندرعباس، بوشهر، تبریز، تهران، رشت، زنجان، زاهدان، ساری، شیراز، کرمان، کرمانشاه، گرگان، مشهد، همدان و یزد به مکه مکرمه و مدینه منوره انجام شد.

وی با یادآوری اینکه عملیات بازگشت ججاج نیز از روز گذشته اول ۶ مهرماه آغاز شد و تا ۲۵ مهرماه ادامه دارد به پایگاه خبری وزارت راه افزود: در مدت عملیات برگشت حجاج ۲۱۸ پرواز توسط سه شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی (هما) ٬ ماهان و سعودی انجام می‌شود.

سپاسی ادامه داد: فرودگاه‌ بین‌المللی امام خمینی به عنوان پرترددترین فرودگاه حج با اعزام حدود ۲۰ هزار زائر از طریق ۷۳ پرواز پرترافیک ترین فرودگاه حج و فرودگاه اردبیل با اعزام ۴۶۰ زائر از طریق ۲ پرواز به عنوان کم‌ترددترین فرودگاه حج امسال بودند.

دبیر کل جمعیت هلال احمر تشریح کرد نحوه انتقال قربانیان فاجعه منا به کشور

دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران جزئیات نحوه انتقال جان‌باختگان و مجروحان حادثه منا به کشور را تشریح کرد.

به گزارش خبرنگار سرویس سلامت خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، مهندس علی‌اصغر احمدی در برنامه تلویزیونی تیتر امشب در شبکه خبر در خصوص آخرین آمار کشته‌شدگان حادثه منا گفت: آخرین آمارها از 228 جان‌باخته، 246 مفقود و 27 مصدومی که در مراکز درمانی عربستان بستری هستند خبر می‌دهد. از این 27 نفر، 12 نفر زیر دستگاه هستند و 15 نفر به صورت عادی تحت درمانند. کاهش آمار مصدومان نیز به علت ترخیص و بازگشت آنان به کاروان‌هاست.

وی ادامه داد: از ابتدای وقوع این حادثه، ستاد بحرانی در منا زیر نظر بعثه رهبری با مدیریت آقای اوحدی تشکیل شد اما آنها نمی‌دانستند باید از کجا و چه کسی کمک بگیرند تا نیروی کمکی به آنها برسد. به جرأت می‌توان گفت که اگر شرایط برای امدادرسانی ایجاد می‌شد، قطعا تعداد کشته‌ها از سایر کشورهای مسلمان به این اندازه نبود.

دبیر کل جمعیت هلال احمر افزود: بعد از همه جست‌وجوها در قالب 10 تیم از همه مراکز درمانی شهر مکه و با کمک تیم‌هایی از وزارت خارجه که به شهرهای طائف و جده رفتند و تمام مراکز حتی بخش خصوصی را سرکشی کردند، امروز به جایی رسیده‌ایم که تقریبا پیداکردن عزیزان به صورت زنده خیلی جای امیدواری ندارد.

احمدی با بیان اینکه تمام تلاش‌ها برای سرکشی به سردخانه‌ها ادامه دارد، در خصوص نحوه انتقال اجساد به کشور به عدم همکاری عربستان برای صدور مجوزهای لازم اشاره و اظهار کرد: در تهران ستادی ویژه به ریاست وزیر کشور تشکیل و بحث انتقال به هلال احمر واگذار شد. هلال احمر با هماهنگی همه دستگاه‌ها تمام مقدمات را در تهران و سایر استان‌ها فراهم کرده است. انتقال پیکر کشته‌شدگانی که هویتشان به صورت قطعی مشخص و توسط مقامات سعودی نیز تایید شده است، نیاز به مجوز پرواز از جده به ایران دارد که همه همکاران در این زمینه در حال تلاش هستند.

وی ادامه داد:‌ مجوز دوم نیز مربوط به هواپیمایی است که ما باید اعزام کنیم. تا این لحظه هواپیمای «کارگو 740» متعلق به ایران‌ایر آماده رفتن شده بود اما سعودی‌ها اجازه ندادند و می‌گویند که باید هواپیمای کوچک‌تری بفرستید. ما به دنبال این هستیم که مجوز پرواز را بگیریم و هواپیمای مناسب را به جده اعزام کنیم.

دبیرکل جمعیت هلال احمر از اعلام آمادگی سازمان‌ هواپیمایی کشوری، هما، ماهان و همچنین نیروهای نظامی برای اعزام خبر داد و افزود‌: به محض صدور اجازه پرواز، آنها را اعزام می‌کنیم. از زمانی که مجوز را دریافت کنیم به تعدادی که آماده باشد، اجساد توسط هواپیما به تهران منتقل می‌شوند.

احمدی همچنین در خصوص انتقال اجساد حادثه منا به استان‌های محل سکونت خود گفت: اجساد را یا به طور مستقیم از جده به استان‌ها منتقل می‌کنیم یا اگر با پروازی به تهران آورده شوند، بلافاصله به صورت زمینی یا هوایی به استان‌ها می‌فرستیم.

وی تاکید کرد: مراسم تشریفات رسمی در فرودگاه مهرآباد حتما برگزار می‌شود. رئیس‌جمهور نیز بخشی از برنامه‌های خود در نیویورک را برای برگزاری این مراسم لغو کرده است و به تهران بازمی‌گردد. مسئولیت برگزاری این مراسم نیز بر عهده استاندار تهران است.

احمدی اعلام کرد: بعد از برگزاری مراسم، سازمان حج و زیارت به خانواده‌ها زمان انتقال اجساد را اطلاع خواهد داد؛ چرا که باید احراز هویت پیکرها صورت گیرد و اسناد مربوطه وجود داشته باشد. پزشکی قانونی، مقامات قضایی و ناجا نیز باید مطمئن شوند که پیکرها با اوراق شناسایی تطبیق دارد. اگر پیکری به دلایلی نیاز به بررسی بیشتری داشته باشد، همه مقامات قضایی، پزشکی قانونی و ناجا این آمادگی را دارند که از تمام ابزارها استفاده کنند و تلاش‌ می‌کنند که به سرعت برنامه‌ها پیش برود.

دبیرکل جمعیت هلال احمر از خانواده‌های قربانیان حادثه منا خواست که اخبار این حادثه را از سازمان حج در مراکز استان‌ها دریافت کنند.

وی با اشاره به احتمال افزایش آمار کشته‌شدگان این حادثه نیز خاطرنشان کرد: نحوه تحویل پیکرها به ستاد حج بعد از شناسایی با طی مراحل قانونی در مکه مبتنی بر اقدامات طرف دیگر است.

احمدی اظهار کرد: تا این لحظه در حدود 100 پیکر تقریبا آماده اعزام است. برای انتقال به جده و مکه و همچنین انتقال هوایی مقرراتی وجود دارد. ما حتما باید برخی از ابزارها را در هواپیما تدارک ببینیم که پیکرها دچار فساد نشوند. خیلی از مقررات باید مرحله به مرحله طی شود. همکاران ما در مکه در تلاش هستند شناسایی‌ها به سرعت انجام شود و پیکرها از سردخانه‌ها آزاد شوند.

وی همچنین با اشاره به عدم امکان جابه‌جایی برخی از مصدومان تصریح کرد: پزشکان معالج به 12 مصدومی که در بیمارستان‌های سعودی زیر دستگاه هستند اجازه جابه‌جایی نمی‌دهند. تا زمانی که اطمینان حاصل نشود، نمی‌توانیم آنان را جابه‌جا کنیم. 15 نفر دیگر هم تحت درمان هستند.

دبیر کل جمعیت هلال احمر افزود: همکاران ما با پزشکان معالجی که از ایران در آنجا مستقر هستند در حال بررسی هستند و به محض اینکه زمینه انتقال فراهم شود این افراد را نیز منتقل می‌کنند. این مساله مستلزم رعایت مسائل پزشکی و درمانی است و ما سلامت مصدومان را در اولویت قرار می‌دهیم.

احمدی اضافه کرد: این افراد حتی از بیمارستان‌های سعودی به بیمارستان‌های هلال احمر هم نباید منتقل شوند.

وی با بیان اینکه در خصوص انتقال بیماری کرونا به کشور نگرانی زیادی وجود ندارد، گفت: وزارت بهداشت تمام امکانات را فراهم کرده است که به محض رسیدن پروازها به کشور بیماران در بیمارستان‌ها تحت معالجه قرار گیرند. چند پزشک مجرب نیز از وزارت بهداشت در ستاد حج در عربستان در حال کنترل وضعیت ویروس کرونا هستند. این ویروس عمدتا در بیمارستان‌های اختصاصی سعودی در شهر جده است و در منطقه مکه، جده و مدینه کسی با این ویروس مواجه نشده است.

دبیر کل جمعیت هلال احمر ادامه داد:‌ وزیر بهداشت نیز برای احتیاط، بخشی از تصمیماتشان درباره مراقبت از انتقال این ویروس بوده است. به همین دلیل به مراکز استا‌ن‌ها نیز دستورات مراقبتی ابلاغ شده است و نباید در این مورد خیلی نگران باشیم.

عروج دو جانباز گیلانی در فاجعه منا

جانبازان حاج ابراهیم فخری و احمد اسماعیلی چافی در پی فاجعه منا به جمع یاران شهیدشان پیوستند.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، منطقه گیلان،جانباز سرافراز حاج ابراهیم فخری، از کارکنان بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان و معاون فرهنگی بنیاد شهرستان لنگرود و احمد اسماعیلی چافی، جانباز 30 درصد جنگ تحمیلی دعوت حق را لبیک گفته و به ملکوت اعلی پیوستند.

مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان در پیامی درگذشت خادم خاندان شهدا و ایثارگران را تسلیت گفت.

متن پیام ابراهیم طاهرنژاد به شرح ذیل است؛

بسم الله الرحمن الرحیم

وَ مَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلی اللّهِ وَکَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا

عروج به ملکوت خداوندی و سلوک الی الله از سرزمین وحی و از جوار حرم امن الهی به عزم ورود به آخرین مرحله لقاء محبوب ازلی و ابدی، هدیه‌ای معنوی و تحفه‌ای آسمانی است.

عروج ملکوتی جانباز سرافراز و خادم خاندان معظم شهدا و ایثارگران در بنیاد شهید و امور ایثارگران استان گیلان، شادروان حاج ابراهیم فخری که با لبیک به ندای حق، همراه با جمع دیگری از هموطنانمان در جریان حادثه غم‌انگیز و جان‌فرسای منا از قفس تن رها شدند و پای بر فلک هفتمین نهادند، به یقین اکنون در قهقهه مستی‌شان و شادی وصول‌شان عند ربهم یرزقون‌اند.

اینجانب ضمن عرض تسلیت به محضر حضرت ولی عصر(ارواحنا له الفداه)،مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و مردم شریف استان گیلان به‌ ویژه خاندان شهدا و ایثارگران، از درگاه احدیت مسألت می‌نمایم تا این عزیزان را شفیع ما در روز واپسین قرار داده و به برکت ارواح قدسی این عزیزان،امت اسلامی را از شر توطئه‌های استکبار جهانی، به‌ویژه صهیونیسم غاصب رهایی بخشد.

روز گذشته هم بنیاد شهید اعلام کرد داود موسوی یکی از جانبازان 70 درصد در فاجعه منا به شهادت رسیده است.

تصویر روی خبر مربوط به جانباز ابراهیم فخری است.